środa, 14 maj 2025 08:16

Lilaki znów królują w ogrodach

Oceń ten artykuł
(0 głosów)
Uprawa lilaków Uprawa lilaków fot: pixabay

W maju, ogrody w całej Polsce wypełniają się zapachem i kolorami kwitnących lilaków. Lilak pospolity (Syringa vulgaris), zwany potocznie bzem, przyciąga uwagę nie tylko wyglądem, ale też łatwością w uprawie. To wyjątkowy czas dla miłośników ogrodnictwa, którzy mogą wybierać spośród ponad 1000 odmian. Warto wiedzieć, które z nich najlepiej sprawdzą się w naszym klimacie i jakie wymagania trzeba spełnić, by lilaki cieszyły oczy przez wiele lat.

Spis treści:

O czym warto wiedzieć?

Najważniejsze informacje:

  • Lilaki zakwitają od końca kwietnia do czerwca
  • Dorastają do 5 metrów wysokości
  • Są odporne na suszę i mróz
  • Najlepiej czują się w pełnym słońcu
  • Wyróżnia się ponad 30 gatunków i 1000 odmian

Lilak pospolity z południowo-wschodniej Europy

Lilak pospolity, został sprowadzony do Polski z terenów dzisiejszej Turcji. Jest to krzew lub niewielkie drzewo, które może osiągać nawet 5 metrów wysokości. Tworzy rozłożyste zarośla, dzięki rozłogom korzeniowym. Cechuje go wysoka tolerancja na warunki glebowe i świetlne. Najintensywniej kwitnie w maju, tworząc wiechy różowych, białych lub fioletowych kwiatów.

W ogrodach najczęściej spotykany jest w formie luźnego krzewu, lub prowadzonej korony piennej. Warto go sadzić w eksponowanych miejscach – zarówno ze względu na dekoracyjność, jak i intensywny zapach przyciągający owady zapylające.

Lilak Meyera, lilak drobnolistny i karpacki – mniejsze, ale efektowne

Obok lilaka pospolitego, dużą popularnością cieszy się lilak Meyera. Dorasta zaledwie do 1,5 metra wysokości i posiada kulisty pokrój. Jego odmiana 'Palibin' to doskonały wybór do małych ogrodów i na niskie żywopłoty. Podobną wysokość osiąga lilak drobnolistny, którego kwiaty zmieniają barwę z ciemnoróżowej na jasną.

Lilak karpacki, znany także jako lilak węgierski, dorasta do 3-4 metrów. Charakteryzuje się sztywnymi, wyprostowanymi pędami i rurkowatymi kwiatami o liliowofioletowej barwie. To rzadszy wybór, ale wart uwagi ze względu na nietypową budowę kwiatów.

Lilak japoński i jego późne kwitnienie

Najpóźniej zakwita lilak japoński. Pojawia się w czerwcu i lipcu, co wyróżnia go na tle innych gatunków. Może dorastać do 6 metrów, dlatego polecany jest do dużych ogrodów. Wytwarza białe, pachnące kwiaty zebrane w luźne, wiechowate kwiatostany. Choć mniej znany, stanowi ciekawy akcent kompozycyjny wśród letnich krzewów.

Wśród popularnych odmian lilaka pospolitego wyróżniają się:

  • 'Sensation'fioletowo-białe kwiaty o wyraźnym zapachu
  • 'Madame Lemoine'pełne, białe kwiatostany
  • 'Aucubaefolia'pstre liście i niebieskofioletowe kwiaty
  • 'Primrose'kremowo-żółte, rzadko spotykane kwiaty
  • 'Mirabeau'odporna i bardzo wczesna odmiana

Uprawa i pielęgnacja lilaków – proste zasady

Najlepsze warunki dla lilaków, to stanowiska słoneczne i gleby żyzne o lekko zasadowym odczynie. Po posadzeniu (najlepiej jesiennym) pędy należy skrócić o połowę. Dzięki temu roślina lepiej się rozkrzewi. Lilaki wymagają umiarkowanego podlewania, zwłaszcza w czasie suszy. Nawożenie powinno być ograniczone – najlepiej sprawdzają się nawozy organiczne.

Ważne zabiegi pielęgnacyjne to:

  • Usuwanie przekwitłych kwiatów tuż po kwitnieniu
  • Cięcie co kilka lat – tylko słabych lub wrastających pędów
  • Usuwanie odrostów korzeniowych
  • Ściółkowanie podłoża

Lilaki są odporne na mróz, jednak młode rośliny warto zabezpieczyć na zimę agrowłókniną. Przestrzeganie tych zasad zapewni zdrowy wzrost i obfite kwitnienie przez lata.

Lilak w kompozycjach ogrodowych

Lilaki najczęściej sadzi się w wyeksponowanych miejscach – w pobliżu wejść lub okien. Dobrze prezentują się zarówno jako solitery, jak i w grupie z innymi krzewami. Komponują się z jaśminowcem, krzewuszką czy forsycją. Niskie odmiany sprawdzają się na rabatach.

Ze względu na piękny zapach i dekoracyjność, lilaki to jedne z najczęściej wybieranych roślin ozdobnych do ogrodów w Polsce. Nadają się również na kwiat cięty, zachowując świeżość w wazonie przez kilka dni. Ich różnorodność sprawia, że można je dopasować do każdego ogrodu – od wiejskiego po nowoczesny.